Chọn ngành thời gen z : đã đến lúc “con đặt đâu cha mẹ ngồi đó”?

Chọn trường cho con hay đồng hành cùng con trên con đường chọn trường luôn là quyết định khó khăn đối với mỗi bậc làm cha mẹ. Phụ huynh của chúng ta ở thế hệ này, họ lớn lên khi các ngành nghề như Y, Ngân hàng, Kế toán hay Quản trị Kinh Doanh “làm mưa làm gió” ở thị trường lao động, họ cũng không có quá nhiều sự lựa chọn về ngành nghề với sự phát triển của xã hội thời bấy giờ. Chính vì thế, tư tưởng về ngành nghề ổn định của cha mẹ chúng ta cũng đi cùng với những cái tên quen thuộc kể trên.

Tuy nhiên, với một bộ phận phụ huynh sớm có điều kiện tiếp cận với sự phát triển vũ bão của cuộc cách mạng 4.0 và chấp nhận đổi thay suy nghĩ theo thời cuộc, họ biết rằng thế hệ sau này có rất nhiều con đường tạo dựng sự nghiệp hơn mình hồi xưa. Ngay khi con vừa tốt nghiệp hay lúc con dần nhận ra đâu là lĩnh vực mà mình thuộc về, trở thành “hậu phương” vững chắc là điều mà các phụ huynh đã làm để đồng hành cùng con trên con đường theo đuổi sự nghiệp từ đam mê, dù cho đó có là những ngành mà có thể lần đầu tiên các bậc cha mẹ được nghe đến. Cũng có những người mẹ, nhìn vào đôi mắt tự tin và quyết tâm của con mình, đã can đảm đặt niềm tin vào sự lựa chọn đột phá của con. Nếu như ngày xưa người ta hay nói việc chọn trường cho con chẳng khác nào “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” thì với những câu chuyện dưới đây, liệu cán cân quyết định nghề nghiệp của con trẻ có còn nghiêng về phía các phụ huynh hay không?

CON “ĐẶT ĐÂU”, BA MẸ CŨNG HẠNH PHÚC “NGỒI ĐẤY”!

Thời gian đầu cô Huỳnh Thị Ngọc Châu (Phụ huynh của Kiều Trinh – Lớp M2004F1, khóa VFX) đã rất lo lắng vì con quyết định chọn ngành học quá xa lạ với thế hệ của cô. Điều cô lo lắng hơn cả là nhiều trường hợp các bạn trẻ thích nhưng khi đi học một thời gian rồi mới nhận ra ngành nào phù hợp với mình hơn lại bỏ dở nửa chừng. Thế nhưng, những quyết tâm và hành động của Trinh đã dần rút ngắn nỗi lo lắng của cô Châu.

Cô Châu chia sẻ: “Thực ra đó là đam mê của con, mình là cha mẹ cũng muốn tạo bậc thang phát triển sự nghiệp cho con. Khi nghe con muốn chuyển sang ngành Kỹ xảo, một ngành hoàn toàn mới mẻ với cô nên cô chỉ biết động viên và hỗ trợ thêm cho con trong quá trình học.”

Luôn bên cạnh và động viên con vượt lên những đàm tiếu của xã hội, cô Nguyễn Hồng Hạnh (Phụ huynh của Anh Quí – Lớp M2009A2, khóa VFX) cảm nhận được nỗi buồn của con khi nhiều người xung quanh không ủng hộ việc Quí từ bỏ Đại học và theo ngành Kỹ xảo điện ảnh (VFX). Bởi lẽ, trong môi trường ít tiếp cận với công nghệ, nhiều người thuộc thế hệ khác nhau và cũng không phải người kề cận với Quí nên những lời nói ấy đôi khi khiến người trong cuộc phải suy nghĩ. Tuy vậy, cô là người hiểu con nhất nên cô luôn động viên Quí: “Không ai ủng hộ con thì mẹ ủng hộ con”. Sự can đảm của người mẹ khi là người duy nhất dám đặt niềm tin vào con mình, với Quí, chẳng phải đáng giá như một thước phim bom tấn hay sao?

Với hoàn cảnh gia đình không mấy khá giả, thậm chí cô Hạnh phải đi vay tiền để đóng học phí cho Quí thì cô vẫn luôn tin tưởng con, vẫn cố gắng hết mình để cùng con theo đuổi đam mê này. Cô Hạnh tâm sự: “Mình làm mẹ, con nói vậy cũng xót lắm. Mặc dù không có ai ủng hộ Quí, cũng không ai cho vay tiền vì nghe đến ngành nghề quá mới lạ. Tôi vẫn luôn cố gắng xoay xở để Quí có thể đi học”.

Cô Trần Thị Quyên (Phụ huynh của Dương Hải – Lớp M2009A2, khóa VFX) không quan trọng việc con học Đại học hay học nghề, điều cô quan tâm là con thích học ngành gì. Tại địa phương nơi gia đình Hải sinh sống thường quan niệm xuống Sài Gòn thì cố gắng học Đại học. Nhưng trên thực tế, nhiều người học và làm trái ngành, về quê lập gia đình không làm được đúng nghề mình mong muốn. Với cô Quyên, học Đại học hay học ở bất cứ nơi đâu cũng để ra làm nghề. Nên khi Hải chọn học VFX ở Học viện MAAC, cô ủng hộ Hải hết mình.

Hải đã mất nhiều năm lăn lộn nhiều ngành nghề, gác chuyện đam mê để phụ giúp gia đình và tìm kiếm lại bản thân. Chính vì thế, khi biết Hải đã xác định được sự nghiêm túc theo nghề, cô Quyên đốc thúc: “Nếu con thích học ngành này sao con không đi học sớm? Mẹ hỗ trợ học thì giờ đã ra làm việc rồi”.

Vốn biết ngành học này cần trang bị thêm thiết bị học tập, cô Quyên vẫn trả góp hằng tháng để Hải có được chiếc máy tính bàn. Với cô, sự đầu tư đó là chính đáng để con phấn đấu hơn nữa và tương lai có nghề nghiệp để tự lo cho chính mình.

KHI GEN Z CHỌN NGÀNH: HÀNH ĐỘNG THAY LỜI NÓI SUÔNG!

Với Gen Z, việc chọn ngành không chỉ là lời nói suông hay những dòng chữ điền thông tin trên phiếu đăng ký nữa. Mà việc chọn ngành luôn gắn liền với những HÀNH ĐỘNG. Can đảm từ bỏ 2 năm Đại học để lắng nghe tiếng gọi của đam mê, hiểu rõ bản thân mình cần gì để lựa chọn ngay ngôi trường dạy đúng chuyên ngành mình thích sau khi tốt nghiệp cấp 3, hay bắt đầu lại một hành trình mới sau nhiều năm vô tình bỏ lỡ ước mơ,… Dù trong trường hợp nào, đã là ĐAM MÊ, các bạn sẽ sẵn sàng theo đuổi.

Có lẽ sẽ không có một Kiều Trinh tham gia thực hiện kỹ xảo cho phim chiếu rạp “trăm tỉ” Chị Mười Ba: Ba ngày sinh tử; sẽ không có một Anh Quí xử lý những shot VFX và 3D đầy ấn tượng cho MV top #1 trending “Thức Giấc” – Da Lab; sẽ không có một Dương Hải cùng các đồng đội trong SPARX* – Studio hàng đầu về Game và VFX tại Việt Nam nếu như các gen Z ấy không quyết tâm đến cùng để theo đuổi nghề mình yêu thích.

Cô gái Nguyễn Thị Kiều Trinh hiện đang theo học khóa VFX tại Học viện MAAC đã từng khiến gia đình đôi lần hoang mang vì những quyết định không giống ai trong gia đình. Nếu anh chị của Trinh người chọn theo ngành Quản trị kinh doanh, người chọn ngành Luật,… thì Trinh chọn theo ngành Truyền thông và Thiết kế sau khi tốt nghiệp THPT. Mỗi khi người thân buông câu “Học ngành gì lạ thế!”, Trinh và gia đình chọn cách thỏa hiệp với nhau bằng sự cảm thông với tâm lý “dù gì cũng học tại trường Đại học”.

Thế nhưng, trải qua hai năm học tại trường một trường Đại học, điều Trinh cảm thấy hối tiếc nhất chính là không chọn theo đúng ngành học mình đam mê – Kỹ xảo điện ảnh. Trinh chia sẻ: “Nếu được quay lại thời cấp 3 em sẽ chọn học ngành VFX chứ không chọn học một ngành tương tự tại trường Đại học”.

Tự nhận mình là người “lạc quẻ” trong nhà, nhưng chính sự “lạc quẻ” đó lại giúp Trinh cảm hạnh phúc hơn với cuộc sống của mình. Ngày tìm thấy ngôi trường phù hợp với đam mê, Trinh âm thầm tìm hiểu và đăng ký thi tuyển. Ngay khi nhận được học bổng MAAC Lighter của Học viện Kỹ xảo Điện ảnh & Hoạt hình MAAC, Trinh mới ngỏ lời với gia đình về quyết định của mình. Đoán trước được sự bất ngờ xen lẫn hoang mang và có phần phản đối từ phía gia đình, Trinh thuyết phục bằng học bổng cùng lời hứa về thành tích học tập: “Nếu con hết lòng theo đuổi đam mê và quyết tâm đến cùng thì sẽ có công việc tốt đến thôi. Nên mẹ hãy tin tưởng con nhé!”

Đối với chàng trai Phạm Anh Quí – học viên khóa VFX tại Học viện MAAC đã có cho mình định hướng rõ ràng ngay từ những ngày còn là học sinh cấp 3. Là một trong những học sinh xuất sắc của trường THPT Võ Văn Kiệt (Vĩnh Long), Quí khiến cho bạn bè, thầy cô và cả người mẹ thân yêu của mình phải ngỡ ngàng vì từ chối điền thông tin đăng ký vào trường Đại học.

Quí tâm sự: “VFX là ngành em mơ ước từ nhỏ. Khi bắt đầu thích xem phim, để ý đến các MV có sử dụng kỹ xảo, em đã tự tìm hiểu thêm trên Internet, các group cộng đồng,… Càng tìm hiểu sâu hơn về ngành, em càng nhận thấy cơ hội nghề nghiệp rất tiềm năng và rộng mở nên em mạnh dạn hơn với quyết định này”.

Tuy vậy, với hoàn cảnh gia đình không mấy khá giả, một mình mẹ nuôi hai anh em Quí ăn học đã là một trong những điều khiến mẹ Quí đắn đo. Hơn nữa, khi nhắc đến Kỹ xảo điện ảnh, người thân của Quí không mấy ai ủng hộ vì bản thân họ cũng không biết rõ đây là ngành gì, học ở trường nào và có học Đại học hay không,… Quí cũng biết rõ mẹ từng mong Quí chọn học Đại học nhưng nếu không học kỹ xảo, Quí cũng sẽ không học ngành nào khác mà quyết định đi làm để tích góp chi phí rồi chọn học lại ngành này. Quí thủ thỉ tâm sự: “Mẹ ở nhà yên tâm tin con đi. Giờ mẹ tin con đừng tin ai hết”.

Thời gian đầu lên Sài Gòn học, Quí đi bộ đến trường để học rồi lại đi bộ đến chỗ làm thêm để kiếm thêm thu nhập. Thế nhưng, Quí chưa từng nghỉ buổi học nào. Chăm chỉ, siêng năng và ham học hỏi, những nỗ lực của Quí cuối cùng cũng được đền đáp khi Quí có cơ hội tham gia vào Zodiac II Studio chỉ sau chưa đầy 6 tháng học tại MAAC.

Khi biết tin Quí đã có công việc và tham gia vào những dự án lớn được nhiều người biết đến, mẹ Quí đã rất vui mừng và bất ngờ. Niềm tin với Quí ngày càng vững chắc.

Khác với Anh Quí hay Kiều Trinh, chàng trai Vũ Dương Hải lại là trường hợp của sự thỏa hiệp với chính bản thân. Hải hiện đang là học viên khóa VFX tại Học viện MAAC. Ít ai biết rằng, trước khi đến với MAAC, Hải đã từng bươn chải nhiều năm với nhiều ngành nghề khác nhau từ phụ giúp rẫy với gia đình đến lao động chân tay nơi phố thị. Một phần tính cách “ngông” của chàng trai khi lên 16, một phần không tin tưởng vào chính mình nên Hải gác lại ước mơ theo đuổi nghệ thuật. Khi gia đình đã ổn định nơi ở và kinh tế, Hải nhớ lại những lần mình bỏ dở giữa chừng nhiều dự định. Những hồi ức về bức tranh báo tường ngày còn đến trường, những nhân vật hoạt hình vẽ đầy nơi trang sách,… như được sống dậy sau nhiều năm ngủ quên. Hải tìm đến với ước mơ ngày đó và bắt đầu sắp xếp lại cuộc sống của mình.

Trong một lần tâm sự với gia đình, Hải ngỏ lời mong muốn được lên Sài Gòn để nghiêm túc học tập. Mặc dù biết Hải đã từng bỏ cuộc rất nhiều lần, cũng chưa từng biết đến 3D Animation hay VFX là gì nhưng gia đình vẫn giữ niềm tin và đồng ý cho Hải thực hiện đam mê. Hải cảm nhận được sự kỳ vọng ở gia đình đã giảm bớt đi rất nhiều nhưng chính khoảnh khắc ba mẹ còn một chút niềm tin ở mình thôi cũng đủ để Hải như được sinh ra một lần nữa.

Kết

Con đường chinh phục nghề nghiệp mơ ước của mỗi người trẻ hẳn sẽ ý nghĩa đến nhường nào nếu phía sau các em luôn có bóng hình của cha mẹ dõi theo, sẵn sàng lắng nghe và ủng hộ cho những đam mê đang được chắp cánh. Thay vì hỏi con những câu hỏi như “Nghề này có ổn định hay không?”; “Nghề này có dễ học, dễ kiếm việc làm hay không?”;… các bậc phụ huynh thời hiện đại sẽ sẵn sàng để con chọn nghề từ đam mê, để con tự chứng minh bằng nỗ lực và nâng tầm giá trị bản thân qua những thành quả. Hơn ai hết, họ hiểu rằng công thức tạo nên sự thành công nào cũng không thể thiếu đi yếu tố “đam mê”. Chỉ khi có đam mê đủ lớn, các em mới có thể theo đuổi nghề một cách nghiêm túc, lâu dài, và cống hiến hết mình. Khi những đứa trẻ theo đuổi đam mê, sự thịnh vượng và hạnh phúc sẽ theo đuổi chúng!