Hãy cùng MAAC đến với câu chuyện của một cựu học viên nay đã trở thành giảng viên ngành VFX, để chiêm nghiệm về một hành trình dài của “máu, mồ hôi và nước mắt” cùng những nỗ lực hơn người cho niềm đam mê cháy bỏng với Kỹ xảo Điện ảnh.
Là một trong những thế hệ học viên đầu tiên tại MAAC, Đinh Hoàng Long là hình mẫu điển hình của một MAACster tiêu biểu: Tài năng, có chí cầu tiến và luôn nỗ lực từng ngày để vươn lên đến mục tiêu cao nhất. Trò chuyện với Long trong gần một giờ đồng hồ, chúng tôi đã cùng với cậu bạn ôn lại rất nhiều kỷ niệm quý giá, từ những ngày đầu tiên khi Long biết đến VFX cho đến khi cậu cầm trên tay chiếc cúp dành cho học viên xuất sắc nhất tại lễ tốt nghiệp.
Ai cũng có đam mê và ước mơ nhưng không phải ai cũng có dũng cảm để theo đuổi chúng. Dẫu gặp phải không ít rào cản và khó khăn ngay từ lúc bắt đầu, nhưng bằng sức thuyết phục và cố gắng của mình, Long đã chứng minh cho gia đình thấy rằng mình thuộc về ngành Kỹ xảo Điện ảnh và bản thân cậu hoàn toàn có khả năng để theo đuổi nó. Hi vọng rằng câu chuyện đầy cảm hứng của Đinh Hoàng Long mà MAAC đem đến ngay dưới đây sẽ giúp bạn thêm vững tin và một ngày nào đó, bạn cũng sẽ can đảm để nắm lấy ước mơ của mình.
Xin chào Đinh Hoàng Long, rất vui vì Long đã đồng ý tham dự buổi phỏng vấn ngày hôm nay. Đầu tiên, bạn hãy giới thiệu đôi chút về bản thân nhé!
Xin chào mọi người, mình là Đinh Hoàng Long. Hiện tại, mình đang đảm nhiệm vị trí VFX Compositor tại Bad Clay Studio và là giảng viên bộ môn Nuke tại Học viện Kỹ xảo Điện ảnh và Hoạt hình MAAC.
Tính đến thời điểm hiện tại, Long đã vào nghề được bao lâu rồi? Long hãy chia sẻ về hành trình đến với ngành VFX của mình cho các bạn được biết nhé!
Mình gắn bó cùng ngành làm phim ngót nghét đến nay cũng đã 7 năm, còn nếu tính riêng về VFX chuyên nghiệp thì khoảng 4 năm rưỡi. Hồi còn nhỏ lúc mới tìm hiểu về phim ảnh, nhất là ở những cảnh phim mà diễn viên phải bay lên hay làm phép thuật, mình đã rất thắc mắc và không biết vì sao mà họ có thể làm ra được những cảnh phim như vậy, chắc hẳn là phải có những phần mềm máy tính nào đó được sử dụng để làm nên những hiệu ứng như thế này. Từ những câu hỏi đó, mình mới tự mình mày mò, tìm hiểu và phần mềm đầu tiên mà tiếp cận chính là Particle Illusion.
Nhớ hồi xưa lúc mới chập chững biết đến việc quay dựng, mình đã dùng chiếc điện thoại cũ để quay linh tinh trong nhà, ngoài đường, quay gia đình, rồi quay cả bản thân mình nữa. Quay xong thì mình bắt đầu ghép mấy hiệu ứng 2D… “giả trân” vào video *cười*. Nhưng cũng từ dạo đó, mình tìm hiểu nhiều hơn về việc làm video, học thêm về phần mềm Premiere, After Effects cho việc chỉnh sửa. Dần dần theo thời gian, mình nhận ra đam mê của bản thân và quyết định theo đuổi sự nghiệp làm phim bằng sự đầu tư nghiêm túc cho việc học.
Đó cũng là thời điểm mà mình biết tới MAAC. Từ ngày gia nhập học viện, mình được học hỏi thêm nhiều phần mềm hơn cũng như các kỹ năng làm việc trong ngành VFX, được giao lưu và gặp gỡ các chuyên gia, bạn bè cùng chí hướng, mở ra cho mình cơ hội gia nhập Bad Clay Studio với vị trí VFX Artist/VFX Compositor. Sau đó, mình chính thức “dấn thân” vào con đường làm VFX chuyên nghiệp và chuyên sâu.
7 năm có thể nói là một hành trình khá dài và dĩ nhiên sẽ không thiếu đi những khó khăn, vậy trong quãng thời gian đó, có khi nào Long cảm thấy bất lực và bế tắc với công việc không?
Có hai mốc thời điểm mà có lẽ mình sẽ nhớ nhất. Thứ nhất là giai đoạn đầu tiên khi mình chọn VFX là sự nghiệp theo đuổi. Bạn cũng biết đấy, 5 6 năm trước đây thì kỹ xảo điện ảnh vẫn là điều gì đó rất mới mẻ và chưa phổ biến rộng rãi. Lúc đó, khi mình nói với gia đình rằng muốn theo VFX thì ba mẹ phản đối. Họ muốn mình học luật. Mình đã phải ra sức thuyết phục ba mẹ để họ biết được đây chính là đam mê cả đời, là ngành nghề mà mình muốn thuộc về và mình biết mình có năng khiếu với nó. Sau đó, mình được ba mẹ đồng ý và bắt đầu học tại Đại học Sân khấu Điện ảnh với chuyên ngành làm phim.
Khó khăn thứ hai là khi mình làm đồ án học kỳ 1 tại MAAC. Với đồ án Reflection, đó là lần đầu tiên mình phải điều hành cả một đội ngũ làm phim chuyên nghiệp. Và dĩ nhiên, người mới như mình sẽ không biết phải làm điều đó như thế nào và mình cảm thấy vô cùng bế tắc vào thời điểm đó. Có những đêm, mình stress đến mức thậm chí không dám ngủ vì sợ thất bại khi mình đã đổ quá nhiều công sức vào đó. Và rất may mắn là bộ phim đã được ra mắt thành công. Dù sau đó, mình cũng có gặp không ít các khó khăn khác nhưng có thể nói đó là hai cột mốc mà mình nhớ nhất trong 7 năm vừa rồi, không chỉ vượt qua những rào cản về gia đình mà còn phải vượt lên chính mình, buộc mình phải nâng cấp bản thân để các sản phẩm đạt được chất lượng cao nhất.
Vậy có thành tựu nào khiến Long vô cùng tự hào không?
Thành tựu lớn nhất mà mình vô cùng tự hào trong suốt những năm làm nghề hay thậm chí là trong khoảng thời gian học tại MAAC, đó là bộ phim Ngô Vương Quyền. Đó là tâm huyết và nỗ lực tuyệt vời nhất mà mình và các bạn cùng chung tay sáng tạo nên. Phải nói là đối với một học viên vẫn còn đang trong quá trình học Kỹ xảo Điện ảnh mà phải làm 100 shot hoàn toàn là CGI, thật sự phải nói là “wow” vì không ai nghĩ rằng mình có thể làm được. Nhưng Long và các bạn đã có thể hoàn thành bộ phim. Đến bây giờ mình vẫn còn tràn đầy cảm xúc tự hào khi nhắc đến Ngô Vương Quyền. Bên cạnh đó, bộ phim cũng nhận được không ít sự chú ý từ cộng đồng ngoài ngành lẫn trong ngành hay thậm chí là các đơn vị truyền thông, báo chí. Và có thể nói Ngô Vương Quyền chính là thành tựu rực rỡ nhất, đánh dấu cột mốc tốt nghiệp của mình tại MAAC.
Là một VFX Editor/Compositor tại Bad Clay Studio từng đảm nhiệm nhiều dự án nổi tiếng trong nước lẫn quốc tế? Liệu có dự án nào để lại cho Long nhiều ấn tượng nhất không?
Có thể nói Sweet Home (Netflix) là dự án mà Long vẫn còn nhớ cho đến bây giờ. Đó là dự án đầu tiên mà mình được tham gia làm kỹ xảo chuyên nghiệp. Sau khoảng thời gian training tại studio và chính thức “bước chân” vào dự án này, Long hoàn toàn bị “ngộp” với quy mô của bộ phim. Bởi vì bên phía Hàn Quốc đã set một tiêu chuẩn rất cao cho Sweet Home và các nhân sự tại Việt Nam bắt buộc cũng phải đi theo quy chuẩn đó của họ. Lúc đó, mọi thứ không chỉ mới đối với mình mà còn với cả Bad Clay nữa. Là một người mới “chân ướt chân ráo” bước vào lĩnh vực kỹ xảo chuyên nghiệp mà đã được làm dự án “khủng” như vậy, Long vừa vui vì đây là một cơ hội lớn để mình có thể thể hiện kỹ năng của bản thân, nhưng cũng rất stress và áp lực. Rồi dần dần công việc cũng trơn tru hơn khi mình hiểu sâu hơn vào quy trình làm việc. Thật lòng mà nói thì nhờ có Sweet Home, kỹ năng của Long đã được cải thiện vượt bậc, thậm chí còn tiến bộ ngoài sức tưởng tượng của mình nữa.
Khi biết mình là một trong những học viên tiêu biểu của MAAC tại lễ tốt nghiệp vừa qua, cảm xúc của Long như thế nào?
Khi được xướng tên lên sân khấu để nhận giải thưởng này, cảm xúc đầu tiên của mình chính là tự hào. Mình tự hào vì đây chính là kết quả cho những nỗ lực và cố gắng trong thời gian qua. Thứ hai, mình cảm thấy vui và hạnh phúc. Niềm hạnh phúc này rất khác biệt. Mình đã phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, vượt lên những bế tắc, stress, mệt mỏi và khi đứng trên bục và nhận chiếc cúp, mình dâng trào trong niềm tự hào khôn xiết. Bên cạnh đó không thể kể đến những áp lực. Bởi vì thành tựu đó cũng có nghĩa là những gì mình làm sau này buộc phải tốt hơn những gì trước đó gấp nhiều lần. Đó cũng là tôn chỉ của Long khi học và làm đồ án tại MAAC, không có đồ án tốt nhất, chỉ có đồ án tốt hơn mà thôi.
Long hãy chia sẻ về điều quý giá nhất đối với bản thân sau 2 năm học tập tại MAAC nhé!
Đối với mình, đó chính là những người đồng đội. Mình nhớ rằng tại buổi khai giảng, thầy hiệu trưởng đã từng người rằng: “Các bạn mong muốn điều gì sau khi học tập tại MAAC?”, thế là mọi người bắt đầu chia sẻ những định hướng to lớn và cao cả. Với mình, chỉ đơn giản thôi, mình muốn có một team đi chung với mình. Và mình đã tìm được những con người cùng chí hướng đó. Tụi mình đã đi cùng nhau từ học kỳ 1 cho đến lúc tốt nghiệp và đến tận bây giờ, chúng mình vẫn làm phim với nhau. Đó là điều quý giá nhất mà mình có được.
Được biết, sau khi tốt nghiệp, Long đã được MAAC mời về làm giảng viên để truyền lửa cho các thế hệ tiếp theo. Anh có suy nghĩ gì khi chia sẻ về điều này?
Vui cũng có mà áp lực thì cũng không thiếu bởi vì bây giờ mình đang ở một vị trí rất khác. Khi truyền đạt kiến thức cho các bạn học viên, mình phải học cách phải làm sao để các bạn hiểu những gì mình đang nói và đang làm, cũng như tránh sai sót hay nhầm lẫn về mặt kiến thức trong giảng dạy. Thật sự làm được điều đó không hề dễ dàng đâu.
Khi nhận được lời mời trở thành giảng viên ở MAAC, mình phải bắt đầu soạn giáo án cũng như coi lại tất cả giáo trình. Sau đó, dạy qua lớp này lớp kia, thấy mình còn thiếu sót ở điểm nào thì phải sửa và update giáo trình liên tục để phù hợp với thị trường VFX hiện tại, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới.
Hãy nói về những thay đổi của Long từ khi còn là một học viên cho đến lúc trở thành giảng viên của MAAC nhé!
Phải có chứ! Lúc còn là học viên, mình mang một trái tim vô tư đến MAAC để học và tiếp nhận các kiến thức mới từ thầy cô. Nhưng khi là một giảng viên rồi, mình phải biết hôm nay mình dạy những gì, nó đúng hay sai và liệu học viên có áp dụng được những gì mà mình đã hướng dẫn hay không, hay liệu là các bạn chỉ nghe rồi không làm được gì với những gì mà mình đã dạy? Ngoài ra, đi học thì lúc nào cũng vui hơn mà đúng không? Còn đi dạy nhiều khi không có lớp thì Long cũng buồn lắm chứ *cười*.
Hãy dùng 3 tính từ để miêu tả “thầy Đinh Hoàng Long” nhé!
Đầu tiên, đó là cẩn trọng. Thứ hai là linh động. Ở trên lớp, mình phải “active” cũng như hiếu động và hoạt bát hơn để đem đến cảm giác thoải mái cho các bạn học viên. Cuối cùng, đó chính là hạnh phúc. Bởi vì mình được truyền kiến thức lại cho thế hệ sau, thắp lên lửa nghề bên trong các bạn trẻ góp phần cho lĩnh vực kỹ xảo tại Việt Nam ngày càng đi lên. Ngành phát triển, mọi người phát triển và bản thân mình cũng sẽ phát triển theo.
Ở cả hai vai trò học viên và giảng viên, đâu là những điểm sáng mà MAAC đã đem đến cho Long?
Từ khi còn là học viên cho đến bây giờ đang là một giảng viên, điều mà mình cảm thấy MAAC đã và đang làm rất tốt đó chính là giữ được một quy trình giảng dạy được sắp xếp rất bài bản. Dù Long chỉ dạy ở các bộ môn Nuke và Compositing thôi nhưng Long cũng phải nói lại với các bạn học viên về việc các bạn đang ở đâu trong chương trình đào tạo tại MAAC, và các bạn cũng sẽ biết cách ứng dụng các kiến thức đã được học trước đó như thế nào trong các bài tập hiện tại. Ở MAAC, tất cả đã được hình thành thành một chương trình cụ thể và có thứ tự như thế rồi nên khi vào dạy, mình chỉ cần đi theo chương trình đó thôi, cũng không cần suy nghĩ hay lo lắng làm các bạn học viên bị chệch hướng.
Vai trò giảng viên có đã giúp Long nâng cao kiến thức và kỹ năng như thế nào? Long có áp dụng được những kỹ năng nào mới từ công việc giảng dạy vào công việc chính không?
Khi còn đi học, thật ra đôi lúc mình cũng sẽ quên điều gì đấy chứ mình sẽ không hoàn toàn nhớ hết tất cả mọi thứ được. Nhưng khi đi dạy, việc mình dạy các bạn cũng chính là mình đang ôn lại các bài học năm xưa. Cứ qua một lớp học, mình ôn lại một lần. Ngoài ra, việc giảng dạy cũng giúp Long rất nhiều khi đi làm, đặc biệt là khi mình phải training cho các bạn nhân viên mới. Với kinh nghiệm đó, nếu mình nói mà các học viên của MAAC hiểu được vấn đề thì chắc chắn các bạn Intern hay Junior ở công ty cũng sẽ dễ dàng hiểu những gì mà mình truyền đạt.
Ngoài kiến thức chuyên môn, Long mong muốn học viên sẽ tiếp thu thêm được những gì qua những giờ học cùng mình?
Ngoài việc giảng dạy như trong giáo trình, Long luôn có những chia sẻ về kiến thức bên ngoài dành cho các bạn học lớp của mình để các bạn có thêm kinh nghiệm trong quá trình quay hay onset. Mình luôn lồng ghép các kinh nghiệm đó những khi lên lớp trò chuyện cùng các bạn, hoặc đôi khi mình sẽ cập nhật về tình hình thị trường thế giới, phần mềm này mới như thế nào hay phần mềm kia đã được cập nhật ra sao để các bạn có thể tự mình tìm hiểu và tham khảo thêm thông tin ở nhà. Những kiến thức mới sẽ được mình lồng ghép một cách khéo léo và vừa đủ trong các bài giảng để các bạn hiểu và tự học.
Đối với Long, VFX có phải là một ngành “dễ” không? Dễ học cũng như dễ phát triển trong ngành? Long hãy chia sẻ về quan điểm này nhé!
VFX có dễ học không? VFX không dễ học các bạn nhé! Nhưng dễ phát triển thì có. Vì sao mình lại nói VFX không dễ học? Bởi vì VFX có nhiều khâu khác nhau và số lượng kiến thức, thuật ngữ chuyên môn của nó rất nhiều. Khi học VFX, các bạn sẽ học toàn bộ và sau đó cảm thấy phù hợp với khâu nào, bạn sẽ học sâu hơn vào chuyên môn của khâu đó để phát triển kỹ năng của mình.
Về tiềm năng của ngành, VFX hiện đang thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao và rất nhiều studio mới mọc lên như nấm trong những năm gần đây. Tại TP.HCM trong 6 tháng đầu năm đã có thêm sự ra đời của 3, 4 studio chuyên về VFX. Vì vậy, khi bạn học ngành này và có trong tay sản phẩm tốt, bạn cũng sẽ được chào đón bởi những công ty tốt. Kỹ năng tốt cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ có cơ hội sở hữu mức lương tốt, lộ trình thăng tiến bài bản và tiềm năng tiến xa trong ngành. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ có các “job” freelance để nâng cao thu nhập vì những cơ hội làm thêm đó là vô vàn trong lĩnh vực làm phim tại Việt Nam.
Theo Long, ngoài kiến thức và kỹ năng, các bạn trẻ cần có những tố chất nào để có thể phát triển tốt nhất ngành VFX nói riêng và ngành phim nói chung?
Sau thời gian dài làm trong ngành, Long nhận thấy rằng một VFX Artist phải có những yếu tố như sau: Thứ nhất, đó là sự tỉ mỉ. Chúng ta là những người làm nghệ thuật mà, việc tỉ mỉ và kỹ lưỡng đến từng chi tiết nhỏ là điều bắt buộc. Thứ hai là chí cầu tiến. Chí cầu tiến ở đây không có nghĩa là sự tham vọng thăng chức hay lương cao mà chính là việc bạn phải luôn thường xuyên cập nhật kiến thức và kỹ năng. Làm việc ở ngành này, các bạn nên biết về các vị trí và các khâu công việc khác nhau trong một VFX pipeline chứ đừng chỉ nên biết những gì thuộc về chuyên môn của mình. Bởi vì việc hiểu thêm về các vị trí liên quan sẽ giúp bạn tối ưu phần công việc của mình nhiều hơn, giúp đẩy nhanh tiến độ hoàn thành của dự án. Và yếu tố cuối cùng, đương nhiên là mắt thẩm mỹ. VFX là một ngành trung hòa giữa kỹ thuật và nghệ thuật. Do đó, bên cạnh việc am hiểu phần mềm, công cụ, chúng ta nên cố gắng trau dồi tư duy mỹ thuật hay tính art. Dù làm gì đi nữa chúng ta cần đặt cái đẹp lên top những điều cần ưu tiên nhất.
Là một người từng tự học lẫn đi học chuyên sâu về VFX, Long nghĩ thế nào về quan điểm “VFX chỉ cần tự học trên mạng là đủ”?
Về vấn đề này, chúng ta sẽ phân tích theo hai hướng nhé. Đầu tiên, khi một người có khả năng tự học được VFX, có thể thể bản thân họ đã đi làm và có kinh nghiệm đôi chút về ngành. Vì thế, họ tự học để nâng cao kỹ năng chuyên môn. Nhưng đối với những bạn hoàn toàn chưa biết gì, việc tự học sẽ vô cùng nguy hiểm. Nếu các bạn học sai hướng hoặc không có mentor hướng dẫn thì bạn sẽ khó mà áp dụng vào công việc về sau. Đó là còn chưa kể VFX có rất nhiều khâu và khi làm sai, khâu của các bạn sẽ không chỉ ảnh hưởng đến những khâu khác mà còn cả tiến độ và chất lượng nói chung của cả dự án. Vì thế, chúng ta cần đi từ từ, đi bài bản và bạn cần một người nói cho bạn biết cái nào đúng, cái nào sai. Và khi bạn đã có một nền tảng cơ bản, bạn hoàn toàn có thể tự học thêm trên mạng để bổ sung cho kiến thức của mình.
Cuối cùng để kết thúc buổi trò chuyện ngày hôm nay, Long hãy dành một lời khuyên cho thế hệ trẻ, tiếp thêm lửa để các bạn tự tin theo đuổi đam mê của mình nhé!
Dành cho các bạn trẻ đang đứng trước ngưỡng cửa của ngành VFX, nếu các bạn thật sự có đam mê với ngành, hãy quyết tâm theo đuổi nó. Nếu các bạn gặp rào cản về tài chính hay gia đình, hãy nỗ lực thuyết phục ba mẹ, hãy để họ thấy được khả năng của bạn. Có thể chúng ta sẽ không có ngay những sản phẩm khiến mọi người phải “wow” nhưng hãy đem đến cho họ những gì tốt nhất của chúng ta ở thời điểm hiện tại, hãy chứng minh cho câu nói: “Con phù hợp với ngành này”. Ngoài ra, hãy tìm cho mình một mentor hoặc một nơi có thể hướng dẫn các bạn đi đúng đường. Và cuối cùng, khi đã “dấn thân” vào ngành, hãy kiên trì đến cùng. Nếu bỏ giữa chừng, bạn sẽ không biết được ngành VFX còn rất nhiều lý thú ở phía sau đó. Chúc các bạn luôn vững tâm, “lửa” đam mê luôn đỏ và sẽ có trong tay thật nhiều sản phẩm thật hay và thật “wow” để chinh phục khán giả.
Cảm ơn Long đã tham gia buổi trò chuyện này. Hi vọng với những chia sẻ đầy chân thành từ một trong những học viên tiêu biểu nhất của MAAC, bạn đã có thể tìm thấy cho mình nguồn cảm hứng theo đuổi đam mê với VFX, cũng như con đường đúng đắn nhất để từng bước chinh phục ngành Kỹ xảo Điện ảnh trong tương lai.
Phỏng vấn: Lê Hòa
Bài viết: Win Win
Thiết kế: Olianji
Video: Nguyên Phúc
